ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ / ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
MAR–DIPLO / ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ:
Ένα παγκόσμια πρωτοποριακό εργαλείο με προστιθέμενη αξία στον κόσμο της ναυτιλίας.
Η Ναυτιλιακή Εταιρική Διπλωματία είναι ένα εργαλείο που δίνει και εξερευνά τις δυνατότητες που έχουν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη για win-win λύση. Δρα με συγκεραστικό τρόπο και δεν είναι διανεμητική.
Η MAR-DIPLO, όπως μας εξηγούν οι συνιδρυτές της, Δρ. Μαίρη Παπασχοινοπούλου και Νεόφυτος Κουρτέσης, φέρνει «δύο κόσμους παράλληλους» μαζι και λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ισχύος με ήπιο τρόπο, διασφαλίζοντας τα οικονομικά συμφέροντα μίας ναυτιλιακής εταιρείας.
Η συνέντευξη δόθηκε στις 27/11/21 στο Κανάλι Ένα 90,4 και στους Νίκο Μπαρδούνια και Μάρκο Κάντζιο
Ερ.: Προτού μας εξηγήσετε τι ακριβώς είναι η MAR–DIPLO και η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία, θα ήθελα λίγο να μας πείτε ακριβώς πώς αποφασίσατε να συνεργαστείτε και δη να ξεκινήσετε αυτήν την εταιρεία σε αυτό το εξειδικευμένο κομμάτι. Γιατί από ότι καταλαβαίνω, εσείς κ. Κουρτέση είστε operations manager σε ναυτιλιακή εταιρεία. Είστε «πάνω στη δουλειά» πρακτικώς, θα έλεγα, ενώ εσείς κ. Παπασχοινοπούλου περισσότερο στο θεωρητικό κομμάτι, με προϋπηρεσία στις Βρυξέλλες πολλά χρόνια, στη διπλωματία και στο lobby. Πώς αποφασίσατε να συνεργαστείτε;
Νεόφυτος Κουρτέσης (Ν.Κ.).: Καταρχάς, ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Ήταν, ας το πούμε, όνειρο ζωής να βρεθώ σε ένα τέτοιο χώρο μια που πάντα ήμουν άνθρωπος του ραδιοφώνου!
-Θα έρθω κατευθείαν στο θέμα: ‘Όπως τα πολύ ευχάριστα πράγματα συμβαίνουν συμπτωματικά, έτσι και εμείς με την δρ. Μαίρη βρεθήκαμε κάτω από κάποιες συγκεκριμένες συγκυρίες, θα το πω λοιπόν σαν ιστορία:
Κάποιες ναυτιλιακές εταιρείες είχαν ένα θέμα, ένα claim με απλήρωτες επισταλίες από τους ναυλωτές τους, demurage όπως το λέμε στον χώρο στα αγγλικά. Από τις λίγες φορές που γνωρίζω, δημιουργήθηκε ένα pool από τις εμπλεκόμενες ναυτιλιακές εταιρείες, πέντε συνολικά, μία από τις οποίες είχε την ιδέα να φέρει «δύο κόσμους παράλληλους» όπως είναι η ναυτιλία και η διπλωματία σε “πάντρεμα”. Στην αρχή και οι πέντε ναυτιλιακές καθίσαμε σε ένα τραπέζι και συζητήσαμε το πρόβλημα, το οποίο ήταν πολύ δύσκολο, πιστέψτε με. Απλώς, γιατί κάθε ναυτιλιακή εταιρεία έχει τα δικά της στεγανά. Και έτσι ήταν προς τιμής της δρ. Μαίρης Παπασχοινοπούλου, η οποία κατάφερε και ένωσε τα συμφέροντα των εταιρειών, προτείνοντας να κινηθούμε όλοι μαζί χρησιμοποιώντας ένα νέο εργαλείο στον χώρο, την εταιρική διπλωματία. Πιστεύω, ήταν τόσο η καινοτόμα προσέγγιση όσο και η συνολική εικόνα της Δρ. Παπασχοινοπούλου, κυρίως η προϋπηρεσία που έχει στο ιδιαίτερο χώρο της διπλωματίας και του lobby, αλλά και ο επαγγελματισμός της, που μας έπεισε. Η υπόθεση αυτή ήταν η αφετηρία της συνεργασίας μας. Όσον αφορά την υπόθεση, εν μέρει είχε ήδη θετική εξέλιξη και τείνει πάντως να ολοκληρωθεί με αίσιο αποτέλεσμα για όλες τις εταιρείες.
Ερ.: Μάλιστα, κα Παπασχοινοπούλου, εσείς από τις Βρυξέλες βρεθήκατε στη ναυτιλία μέσω αυτής της υπόθεσης, Μεταφέρετε μας τη δική σας εμπειρία από τη διαχείριση αυτής της υπόθεσης που είχε ως βασικό «εργαλείο» επίλυσης την εταιρική διπλωματία, όπου – όπως καταλαβαίνω – απετέλεσε και το έναυσμα της δημιουργίας της εταιρείας MAR–DIPLO;
Mαίρη Παπασχοινοπούλου (Μ.Π.).: Βεβαίως, ευχαριστώ κ. Κάντζιε για την ερώτηση. Και ευχαριστώ και για την αποψινή πρόσκληση.
-Η αλήθεια είναι, ότι στα 22 χρόνια που δραστηριοποιούμαι στις Βρυξέλλες / Ε.Ε., χειριζόμουν και επέλυα καθημερινά θέματα γερμανικών επιχειρήσεων μέσω της οικονομικής διπλωματίας. Όταν λοιπόν άκουσα για την συγκεκριμένη υπόθεση και κάνοντας μια προκαταρκτική αξιολόγηση της, θεώρησα ότι πραγματικά μπορεί να επιλυθεί μέσω της οικονομικής διπλωματίας. Δηλαδή, δημιουργώντας ένα pool από εταιρείες ως πολλαπλασιαστή ισχύος και με εργαλεία την ήπια ισχύ και τη μόχλευση, να διασφαλίσουμε αποτελεσματικά τα οικονομικά συμφέροντα των μελών του pool. Όσο εργαζόμουν στην υπόθεση αυτή, τόσο και ωρίμαζε η ιδέα στο μυαλό μου, ότι αυτή η καινοτόμα προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία και σε πολλές άλλες υποθέσεις που απασχολούν τις ναυτιλιακές εταιρείες, εξ’ ου και η ιδέα της σύστασης της MAR-DIPLO.
Ερ.: Μάλιστα.. ας δούμε λίγο πιο πρακτικά, τί είναι η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία, ώστε να το καταλάβουμε λίγο καλύτερα. Έχει να κάνει με διπλωματία, γιατί από ότι καταλαβαίνω είναι μια προσέγγιση, είναι ένας τρόπος επίλυσης μιας υπόθεσης, όπως στο παράδειγμα που αναφέρατε. Αλλά τι το διαφορετικό έχει αυτός ο τρόπος επίλυσης, μέσω δηλαδή της ναυτιλιακής εταιρικής διπλωματίας; Ποια η διαφορά από τη νομική προσέγγιση για παράδειγμα ή από την προσέγγιση των ναυτασφαλιστικών οργανισμών που χειρίζονται π.χ. claims?. Και, ποιες οι ικανότητες αλλά και οι γνώσεις που απαιτούνται ώστε να εφαρμοστεί με επιτυχία η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία;
Μ.Π.: Τώρα αντιλαμβάνεστε ότι μου κάνατε όλες τις κρίσιμες ερωτήσεις μαζί!
-Λοιπόν, η λέξη διπλωματία είναι ελληνική λέξη και την γνωρίζουμε εδώ και χιλιάδες χρόνια ανά τον κόσμο, οπότε φυσικά δεν θα αναλύσω την διπλωματία.
-Η εταιρική διπλωματία είναι σχετικά ένα νέο φαινόμενο, ένα νέο εργαλείο διαχείρισης και επίλυσης προβλημάτων. Αλλά όχι μόνο αυτό, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και προκειμένου μια εταιρεία να δημιουργήσει κατάλληλες προϋποθέσεις για να ανοίξει νέες αγορές, Η εταιρική διπλωματία ξεκίνησε στην ουσία με την παγκοσμιοποίηση και με τις πολυεθνικές εταιρείες που αποσκοπούσαν να δημιουργήσουν οικονομικές, πολιτικές και ρυθμιστικές προϋποθέσεις κατάλληλες, ώστε να μπορέσουν να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντα τους.
-Τώρα, η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία και η MAR-DIPLO πραγματικά είναι μια νέα σύνθεση, ένα νέο εργαλείο με προστιθέμενη αξία στον κόσμο και την αγορά της ναυτιλίας.
– Και απαιτεί ικανότητες ενός diplomatic broker, θα έλεγα, για να επιχειρήσω και μια ακόμα λεκτική σύνθεση.
-Για ποιό λόγο και πως διαφοροποιείται σε σχέση με το κλασσικό toolbox όπως το ξέρουμε της διαμεσολάβησης, της διαιτησίας η της δικαστικής εν πάσει περιπτώσει δυνατότητας να προασπίσει μία εταιρεία τα συμφέροντα της; Θα έλεγα, ότι η διπλωματία έχει την ικανότητα να δρα με συγκεραστικό τρόπο, δηλαδή είναι ένας μηχανισμός, ένα εργαλείο το οποίο δεν είναι διανεμητικό. Όταν χρησιμοποιεί κανείς διανεμητικά εργαλεία, αναγκαστικά ο ένας κερδίζει και ο άλλος χάνει. Η διπλωματία δεν λειτουργεί έτσι. Λειτουργεί με τρόπο που δίνει και εξερευνά τις δυνατότητες που έχουν όλα τα μέρη γύρω από το τραπέζι για win-win λύση. Συμπληρώνει, αν θέλετε, το toolbox όπως το γνωρίζουμε στη ναυτιλία με όλα τα υπόλοιπα γνωστά διανεμητικά εργαλεία. Δεν αντικαθιστά ούτε είναι αντίθετη, συμπληρώνει και πάρα πολλές φορές σε υποθέσεις μου έχω συνεργαστεί -και η ίδια άλλωστε νομικός- με δικηγορικά γραφεία ή με διαιτησία. Σκοπός μας πάντα είναι να δημιουργήσουμε μια πολύ-σκακιέρα «όπλων» προκειμένου να επιτευχθεί μια win-win φόρμουλα.
Ερ.: Θα ήθελα λίγο να βάλουμε τα πράγματα όσο το δυνατόν σε μια σειρά. Έχουμε την ελληνική ναυτιλία, η οποία είναι τουλάχιστον προς το παρόν –και ελπίζω να συνεχιστεί για πολλούς αιώνες ακόμη– η πρώτη στον κόσμο, έχουμε το αντίστοιχο υπουργείο, το πολιτικό κομμάτι, τον πολιτικό φορέα που υποστηρίζει τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της ναυτιλίας. Έχουμε διάφορους φορείς και Ενώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, και βεβαίως ο ΙΜΟ, όπου θα έλεγα πως έχουν και ένα ρόλο διπλωματικό. Εσείς έρχεστε να τα χρησιμοποιήσετε; Nα συνεργαστείτε; Nα τα παρακάμψετε; Να κάνετε κάτι διαφορετικό;
Μ.Π.: Όχι, η εταιρική διπλωματία δεν παρακάμπτει. Κάθε άλλο, όπως είπα, η διπλωματία είναι ένας μηχανισμός συγκεραστικός. Προσπαθεί λοιπόν να βρει δυνατότητες να πολλαπλασιάσει την ισχύ με ήπιο τρόπο διασφαλίζοντας τα οικονομικά συμφέροντα μίας ναυτιλιακής εταιρείας. Που σημαίνει, ότι βεβαίως και η εταιρική θαλάσσια διπλωματία συνεργάζεται με την δημόσια οικονομική θαλάσσια διπλωματία, όπως την βλέπουμε για παράδειγμα να ασκείται και από τα κράτη και από φορείς συλλογικούς όπως τα Επιμελητήρια ή οι σχετικές Ενώσεις. Όσο πιο ισχυροί είναι η πολιτεία και οι συλλογικοί φορείς, τόσο περισσότερες δυνατότητες μας δίνουν και σε επίπεδο εταιρικό να υπερασπίσουμε τα συμφέροντα μιας εταιρείας.
Ερ.: Μάλιστα, τώρα μια πιο πρακτική ερώτηση για τον κ. Κουρτέση. Η ναυτιλία ξέρετε κ. Κουρτέση θέλει να λύνει τα σημερινά προβλήματα… χθες και με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος. Σε ποιο βαθμό το διασφαλίζει η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία;
Ν.Κ.: Κοιτάξτε, ειλικρινά όταν μου έγινε η πρόταση από την Δρ. Παπασχοινοπούλου να κάνουμε την ιδέα πραγματικότητα με την σύσταση της MAR-DIPLO, δεν σας κρύβω πως λόγω του background και με την εμπειρία στο χώρο της ναυτιλίας ήμουν αρκετά επιφυλακτικός. Πιστεύοντας πως στο διπλωματικό κομμάτι κυρίως επικρατεί το θεωρητικό και οι λύσεις, όπως είπατε, δεν έρχονται χθες ούτε σήμερα ούτε αύριο αλλά στο διηνεκές χωρίς κάποιο συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Η δική μου παρουσία στην MAR-DIPLO αποσκοπεί στην επίτευξη του εκάστοτε στόχου με βάση τις ανάγκες και προτεραιότητες της αγοράς, και κυρίως στους σωστούς χρόνους. Ευτυχώς, με την Δρ. Μαίρη έχουμε απόλυτη συνεννόηση, παρότι προερχόμαστε από δύο διαφορετικούς κόσμους. Ο ένας προσπαθεί να εισέλθει στον κόσμο του άλλου, γνωρίζοντας και μαθαίνοντας όλο και περισσότερα πράγματα. Καθημερινά προσπαθώ να εξηγήσω ότι πρέπει να βιαζόμαστε, πρέπει να φέρουμε όντως το αποτέλεσμα χθες, γιατί αυτό είναι που μετράει στη ναυτιλία και αυτό είναι η ναυτιλία που ζητάει πάντα. Και η Δρ. Μαίρη προσπαθεί να μου εξηγήσει ότι η διπλωματία δεν λειτουργεί όπως η ναυτιλία, πως οι εξελίξεις και τα αποτελέσματα έρχονται σε βάθος χρόνου με στρατηγική προσέγγιση, πάρα πολύ επιμονή και εμπιστοσύνη από όλα τα counter parties. Εγώ αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι, είμαστε μια εταιρεία νεοσύστατη. Σε λιγότερο από ένα έτος λειτουργιας της MAR-DIPLO, έχουμε αναλάβει τέσσερις σημαντικές υποθέσεις.
Ερ.: Θα ήθελα να ακούσω ένα παράδειγμα, αλλά αυτό θα το δούμε στη συνέχεια.
Ν.Κ.: Ωραία, ένα παράδειγμα λοιπόν που είναι εύκολο και για τους ακροατές, έχει να κάνει με την πανδημία και τη δυσκολία που προέκυψε όσον αφορά τον επαναπατρισμό των ναυτικών στις πατρίδες τους, κυρίως στην αρχή της. Δύο άλλες υποθέσεις, στη μία προσφάτως είχαμε ένα πολύ θετικό αποτελεσμα, αφορά εγγυητικές επιστολές πελατών μας σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και Β. Αφρικής.
Ερ.: Σχετικά με το χρόνο και το κόστος, εσείς πως θα το προσεγγίζατε;
Μ.Π.: Λοιπόν, εξαρτάται πραγματικά από την υπόθεση και όσον αφορά το timing δεν νομίζω ότι μπορείς κανείς να δώσει μια απάντηση απλή. Η διπλωματία θέλει έναν χρόνο. Αυτός ο χρόνος όμως μπορεί να είναι πολύ βραχύτερος, όταν κανείς έχει τις απαραίτητες ικανότητες και διεθνή στρατηγικά δίκτυα. Θέλω να πω, ότι η διπλωματία και τα θετικά αποτελέσματα βασίζονται στις επαφές που έχει χτίσει κανείς σε μεγάλο βάθος χρόνου. Διότι μόνο σε ένα τέτοιο περιβάλλον εμπιστοσύνης μπορεί να υπάρξουν αποτελέσματα σε πολύ δύσκολες υποθέσεις, στις οποίες έχουν αποτύχει όλα τα υπόλοιπα μέσα.
-Αναφερόμενη στην υπόθεση της Β. Αφρικής για παράδειγμα, εδώ και 20 χρόνια -από το 2000 φανταστείτε- προσπαθούν να την επιλύσουν και δεν έχει επιλυθεί. Τώρα λοιπόν προσπαθούμε με τη διπλωματία και θεωρούμε ότι είμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Οπότε η διπλωματία οπωσδήποτε αξίζει, αλλά αξίζει μόνο όταν έχει κανείς τα κατάλληλα γνωστικά εργαλεία, προσωπικές επαφές σε διεθνές επίπεδο και πολυετή πείρα στον χώρο.
Ερ.: Εκπροσωπούσατε την Γερμανική οικονομία σε συγκεκριμένο γραφείο στις Βρυξέλλες;
Μ.Π.: Ναι, ακριβώς, από το 2000 και για 15 χρόνια διηύθυνα γραφείο που εκπροσωπούσε 650.000 επιχειρήσεις της Β. Γερμανίας, δηλαδή περίπου το 16% του Γερμανικού ΑΕΠ και σε τομείς νευραλγικούς όπως π.χ. το εμπόριο, τη ναυτιλιακή πολιτική, τα λιμανια, το περιβάλλον. Το γραφείο μας επίσης εκπροσωπούσε τις μεγαλύτερες Γερμανικές επιχειρηματικές Ενώσεις στην Ασία, την Αφρική, και την Λατινική Αμερική.
Ερ.: Το κοινώς ονομαζόμενο lobbying..
Μ.Π.: Ναι, αυτό όμως είναι ένα μεγαλο θέμα με πολλες πτυχες;.…
Ν.Κ: Στην Ελλάδα ακούγεται διαφορετικά από ότι ακούγεται στην Αμερική. Στην Ευρώπη, το lobbying και το lobby κάποιοι μπορεί να το ακούσουν και να το παρερμηνεύσουν.
Μ..Π: Εγώ θέλω να το διαχωρίσω λίγο αυτό όσον αφορά την ΜAR-DIPLO, διότι άλλο είναι η νομοθετική διαδικασία και το lobbying, και άλλο να εκπροσωπείς επιχειρήσεις ως “διπλωματικός μεσίτης» (diplomatic broker) με το εργαλείο της εταιρικής διπλωματίας, όπως ας πούμε με τα εργαλεία της διαιτησίας ή της διαμεσολάβησης. Tο θέμα του lobbying και της νομοθετικής διαδικασίας πολύ ευχαρίστως να το συζητήσουμε σε άλλη εκπομπή.
Ερ.: Είναι πραγματικά ένα άλλο μεγάλο θέμα, και στη ναυτιλία ακριβώς τώρα το αντιμετωπίζουμε, π.χ. με τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και τις Βρυξέλλες. Άρα ουσιαστικά το θέμα χρόνου είναι σχετικό…
Ν.Κ.: Μπορώ να χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα, να πω κάτι που είχε πει ο πατέρας μου που ήταν καπετάνιος και έχει στενή σχέση με τη ναυτιλία.
-Έχει μείνει ένα βαπόρι σε ένα λιμάνι της Αγγλίας και δεν μπορεί κανείς, ούτε καν ο κατασκευαστής να βρει μια λύση. Καταλαβαίνετε, ο χρόνος κυλάει και είναι χρήμα και ο εφοπλιστής μπαίνει σε έξοδα. Έτσι κάποιος από το λιμάνι ντόπιος λέει: «Ξέρω έναν παππούλη ο οποίος θα σας βρει το πρόβλημα και θα ξεκινήσει το πλοίο.» Όλοι έμειναν άναυδοι άλλα δεν είχαν και κάτι άλλο καλύτερο να κάνουν. Έχει παραβολική σημασία, δεν παραπέμπει ίσως σε αληθινό γεγονός. Φωνάζουν τον παππούλη 80 χρονών ο οποίος λέει: » Παιδιά για να βάλω μπρος το πλοίο θέλω ένα χρηματικό ποσό, αρκετά αξιοπρεπές.» Του απαντούν λοιπόν: « Όλοι εμείς θα σε πληρώσουμε, αρκεί να βάλεις το πλοίο μπροστά.» Ο παππούλης πάει με ένα σφυράκι χτυπάει ένα συγκεκριμένο σημείο της μηχανή και η μηχανή παίρνει μπροστά, και το βαπόρι φεύγει. Πάει λοιπόν ο εφοπλιστής που ήταν να το πληρώσει και του λέει: «Καλά, έκανες ένα λεπτό να βάλεις τη μηχανή μπροστά… και ζητάς τόσα λεφτά για αυτό;» Κλασσικός παραδοσιακός εφοπλιστής. Και ο παππούλης του λέει: »Σε καταλαβαίνω, αλλά δεν πληρώνεις αυτό το λεπτό… πληρώνεις όλη την εμπειρία της ζωής μου που είναι περίπου 75 χρόνια για να μάθω ακριβώς πού και πότε πρέπει να χτυπήσω το σφυράκι…».
Ερ.: Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη στιγμή…
Ν.Κ.: Τώρα για να το κάνω εγώ λίγο πιο συγκεκριμένο, ο άνθρωπος που ήξερε τον παππούλη και ο χρόνος μέχρι να έρθει ο παππούλης και η ύπαρξη του παππούλη είναι σχετικά, μπορεί το πλοίο να καθόταν αρκετό διάστημα μέχρι να βρεθεί αυτή η λύση. Για αυτό χρησιμοποιώ και την ιστορία αυτή, για να πούμε στο κοινό που ενδιαφέρεται ,ότι η MAR-DIPLO υπάρχει και είναι ένα συμπληρωματικό εργαλείο στη διαμεσολάβηση, διαιτησία και δικαστική διαμάχη (mediation ..abitration .legislation…). ‘Ίσως να ακουστώ υπερβολικός, ας με συγχωρήσουν οι ακροατές: Η ναυτιλιακή εταιρική διπλωματία είναι ένα πρωτοποριακό εργαλείο σε παγκόσμιο επίπεδο, γιατί από όσο γνωρίζουμε δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Είναι ένα εργαλείο πρακτικό, και έχει αποτέλεσμα. Αυτό και το ζούμε και το εισπράττουμε στη MAR-DIPLO από τις εταιρείες που μας εμπιστεύονται.
Ερ: Υπάρχει όριο στις υποθέσεις που μπορείτε να αναλάβετε κ. Παπασχοινοπούλου;
Μ.Π.: Ναι, οπωσδήποτε. Ένα βασικό κριτήριο στις υποθέσεις που αναλαμβάνουμε είναι η απουσία σύγκρουσης συμφερόντων μεταξύ των πελατών μας, Επίσης, αναφερόμενη και στην πολύ γλαφυρή ιστορία του «παππούλη», να πω το εξής: Η διπλωματία έχει στρατηγική εμπλοκής, συνήθως δεν σηκώνω λοιπόν ένα τηλέφωνο και λύνω το θέμα.
Ν.Κ.: Λοιπόν, χρησιμοποίησα το παράδειγμα με τον «παππούλη» για να εξηγήσω το χρόνο σε σχέση με το κόστος, αλλά στο θέμα της στρατηγικής είναι ακριβώς αυτό που λέει η δρ. Μαίρη … .
Μ.Π.: Και για να περάσουμε και σε άλλα πρακτικά παραδείγματα, είχαμε υποθέσεις με επαναπατρισμό ναυτικών από Βιρμανία λόγω covid. Και μία υπόθεση με πιστοποιητικά προέλευσης, εκεί είχαμε ζητήματα με την Κίνα. Χειριζόμαστε επίσης απαιτήσεις στην Αλγερια και στη Νοτιοανατολική Ασία, στο Μπαγκλαντες. ‘Όπως ενδεικτικά βλέπετε, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ναυτιλία είναι σημαντικά και η MAR-DIPLO είναι «hands on».
-Να σημειώσω εν τέλει, πως οι εργασίες της MAR-DIPLO έχουν και γεωπολιτική διάσταση μια που ο έλεγχος της ροής της κυκλοφορίας των εμπορευμάτων είναι και ένας γεωπολιτικός παράγοντας πολλαπλασιασμού ισχύος. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν για την ελληνική ναυτιλία να εξακολουθήσει, και με το εργαλείο της εταιρικής διπλωματίας, να προασπίζει διεθνώς τα συμφέροντα της. Επιθυμούμε η MAR-DIPLO να συμβάλει στην επίτευξη και αυτού του στόχου.
